Ngành năng lượng Việt Nam hiện nay gồm có: thủy điện, nhiệt điện, điện mặt trời, điện gió. Tuy nhiên, hiện trạng sản xuất và sử dụng của mỗi nguồn là khác nhau.

Thủy điện hiện là lĩnh vực năng lượng chủ yếu, góp phần lớn vào tổng sản lượng năng lượng quốc gia, tuy nhiên, đầu tư thủy điện không còn hấp dẫn. Các dự án thủy điện lớn công suất trên 100KW có vị trí thuận lợi, chi phí đầu tư thấp đã gần như khai thác hết, các dự án thủy điện nhỏ, không có tác động đến môi trường được xếp vào nguồn năng lượng tái tạo, đang có xu hướng được khuyến khích thì kém hấp dẫn các nhà đầu tư. Bên cạnh đó các dự án còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường như mất nhiều đất đai, trong đó chủ yếu là đất nông nghiệp, nhiều hộ dân phải di dời, tái định cư….

Nhiệt điện than gây ảnh hưởng xấu đến môi trường. Theo thông tin từ Bộ Tài Nguyên và Môi trường, Việt Nam ngoài một số dự án sử dụng công nghệ siêu tới hạn tiên tiến thì các nhà máy điện than ở Việt Nam vẫn sử dụng công nghệ ngưng hơi truyền thống nên có tác động xấu đến môi trường bởi một số chất độc hại như CO2, SO2 và bụi….

Điện gió và điện mặt trời là hai lĩnh vực mới được triển khai, và chưa được phổ biến rộng rãi.

Điện hạt nhân còn xa vời: Trước đây, điện hạt nhân từng được kỳ vọng sẽ làm thay đổi cơ cấu nguồn điện Việt Nam. Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận gồm 2 nhà máy với công suất trên 4.000 KW đã được quốc hội thông qua chủ trương đầu tư vào năm 2009. Dự kiến sẽ được khởi công vào năm 2014, và đưa vận hành trong năm 2020, tuy nhiên dự án đã được dời lại sau năm 2020 thậm chí vô hạn, nguyên nhân do có nhiều quan ngại từ các bài học về điện hạt nhân trên thế giới.

Như vậy, hiện nay tại Việt Nam ngành thủy điện hầu như đã hết tiềm năng, điện hạt nhân chưa thể triển khai, nhiệt điện than là sự lựa chọn cho thực trạng bây giờ mặc dù có nhiều ảnh hưởng xấu đến môi trường, do đó Việt Nam đang có nhu cầu cao trong việc đẩy mạnh đầu tư vào ngành năng lượng tái tạo để đáp ứng nhu cầu trong nước, đồng thời giải quyết vấn đề bảo vệ môi trường. 

Xem chi tiết báo cáo chuyên đề tại đây.